Het ontstaan van munten & bankbriefjes!

In het prille begin was geld niet zoals we dit nu kennen. Door de eeuwen heen werden etenswaren, goederen, voorwerpen en dieren gebruikt als betaal -en ruilmiddel. Dit was ook zo in de oertijd, daar stonden schelpjes centraal als betaal -en ruilmiddel; dit waren dan de munten van deze tijd. Volgens de Griekse schrijver Herodus, die leefde rond 450 V. Chr. werden de eerste muntstukken gemaakt in het Lydië. Moderne opgravingen hebben dit dan óók bevestigd. Het Koninkrijk Lydië lag in het westen wat nu Turkije noemt.

De aller-oudste munten dateren al van het jaar 625 V. Chr. Deze werden gevonden in de Artemistempel van Efeze. Het waren gestempelde en ook ongestempelde platte stukjes metaal bestaande uit “Electrum” (Electron in Grieks). Electrum is een mengsel tussen zilver en goud. Deze werden gevonden in de rivier “Paktolos”. Het gehalte der goud schommelde van plaatst tot plaats waardoor het moeilijk was de waarde van deze munten te controleren.

Daarom besloot Koning “Croesus” in 516 – 546 V. Chr., Deze munten uit puur goud en zilver te maken. Het goud en zilver werden gescheiden. Het gewicht werd op voorhand gewogen én dan bestempeld zodat men altijd hetzelfde gewicht kon garanderen. Hierdoor waren muntstukken pas écht ontstaan! Het is belangen niet zeker dat de handel de invoering was van de munten. Mogelijk werden de eerste muntstukken gebruikt om soldaten te belonen én is geld pas daarna gebruikt voor de handel. Het is wel een feit dat Griekse steden nog lang geen handel dreven met munten. Pas in 450 V. Chr. begonnen de “Feniciërs” munten te slaan en te gebruiken.

   

De eerste vorm van biljetten doken op in Egypte, in de 1e eeuw V. Chr., een voorloper van bankbiljetten. Maar dit is een totaal ander verhaal. De allereerste Europese bankbiljetten of creditbiljetten zijn van Zweden met het jaartal 1661; de eerste drie cijfers zijn gedrukt en het laatste cijfer is met de hand geschreven. Een creditbiljet uit “1661” is nog niet gevonden en zal vermoedelijk zo blijven. Het museum heeft wél nog een creditbiljet van dezelfde serie uit 1666! Dit biljet wordt: “Palmstrucher” genoemd en draagt het watermerk “BANCO”. Het was het allereerste creditbiljet met vaste waardeaanduiding. In België is het eerste bankbriefje uitgegeven in 1837 door Société générale en in Nederland drukte Joh. Enschede en Zonen in 1814 (na de oprichting van De Nederlandsche Bank) de eerste bankbiljetten.